Uniparental kalıtım nedir?
Uniparental dizomi (UPD), her iki homolog kromozom çiftinin bir ebeveynden gelmesi ve diğer ebeveynden gelmemesi durumudur.
Polimerik kalıtım nedir?
İki veya daha fazla bağımsız gen çiftinin aynı özelliğin üretiminde aynı yönde hareket ederek fenotipte bu özelliğin oluşumuna katkıda bulunduğu duruma polimerik kalıtım (katman faktörizmi) denir. Bu tür etki gösteren genlere polimerik genler denir.
Multifaktöriyel nedir tıpta?
Çok faktörlü kalıtsal hastalıklar, genetik ve çevresel faktörlerin etkileşiminden kaynaklanan hastalıklardır. Mendelyen kalıtım prensiplerine uymayan bu hastalıkların tekrarlama riski, tek genli hastalıklara göre daha düşüktür ancak değişir. Kesin tekrarlama risklerini hesaplamak zordur.
Monogenik kalıtım nedir?
Mendel tipi kalıtım (simpleks/monogenik): Tek bir gen/fenotip gözlenir, hastalığa neden olan mutasyonların penetransı yüksektir. Duchenne kas distrofisi, fenilketonüri, kistik fibroz, talasemi, orak hücreli anemi, hemofili ve Huntington hastalığı gibi hastalıklar bu tip kalıtımın örnekleridir.
Biparental kalıtım nedir?
Biparental kalıtım, yavruların bir gen için maternal ve paternal alel miras aldığı bir biyolojik kalıtım biçimidir. Mendel kalıtımının ölçütlerinden biridir. Yavruların iki ebeveynden gelen gametlerin birleşmesiyle üretildiği eşeyli üreme, biparental kalıtımın en yaygın biçimidir. Biparental kalıtımda, yavrular bir gen için maternal ve paternal alel miras alır. Mendel kalıtımının ölçütlerinden biridir. Yavruların iki ebeveynden gelen gametlerin birleşmesiyle üretildiği eşeyli üreme, biparental kalıtımın en yaygın biçimidir.
Hibrit kalıtım nedir?
Hibrit kalıtım, programda birden fazla kalıtım türünün birleşimidir. Örneğin, A ve B sınıfı, C sınıfını genişletir ve başka bir D sınıfı, A sınıfını genişletir. Bu, tek yönlü ve hiyerarşik kalıtımın birleşimi olduğu için hibrit kalıtımın bir örneğidir.
Poligenik özellik nedir?
Çok faktörlü yerine bazen poligenik (çok genli) terimi kullanılır. Poligenik kalıtım, bir özelliğin gelişiminde veya bir proteinin sentezinde birçok genin yer aldığı, ancak çevresel faktörlerin hesaba katılmadığı bir kalıtım biçimidir.
Komplementer kalıtım nedir?
Belirli bir fenotipin oluşması için her iki gen çiftinin en az bir alelinin baskın olması gerekir. Bu kalıtım biçimine tamamlayıcı gen etkileşimi veya tamamlayıcı kalıtım da denir.
Mozaisizm nedir genetik?
Aynı organizmada aynı zigottan kaynaklanan farklı genetik yapıya (kromozomal veya tek gen mutasyonu) sahip en az iki hücre hattının bir arada bulunmasına mozaisizm denir.
Konkordans nedir genetik?
Uyum, eş zamanlı hastalık oranı anlamına gelen bir terimdir. Çoğunlukla ikizlerden birinde bir hastalık gelişirse diğerinin de aynı hastalığı geliştirmesi riskini ifade etmek için kullanılan tıbbi bir terimdir.
Otozomal dominant nedir?
Otozomal dominant veya otozomal resesif terimleri, özelliklerin X ve Y kromozomları hariç diğer 44 kromozomda ifade edildiği anlamına gelir. Gonozomal dominant veya gonozomal resesif terimleri, özelliklerin cinsiyet kromozomları X ve Y’de ifade edildiği, yani bu kromozomlarda taşındığı anlamına gelir.
Polijenik nedir tıpta?
Poligenik (birden fazla genin kalıtımı): Birden fazla genin etkisiyle oluşan fenotipler veya hastalıklar. Epigenetik: Bunlar DNA’da meydana gelen kalıcı olmayan düzenlemelerdir, örneğin DNA metilasyonu. Bazen genler epigenetik etkilerle aktive edilebilir veya inaktive edilebilir.
Oligogenik kalıtım nedir?
Oligojenik kalıtım (Yunanca: ὀλίγος – ὀligos = az, bazı) birkaç genin etkilediği bir özelliği tanımlar. Oligojenik kalıtım (Yunanca: ὀλίγος – ὀligos = az, bazı) birkaç genin etkilediği bir özelliği tanımlar.
Mitokondriyal kalıtım hastalığı nedir?
Mitokondriyal hastalıklar, mitokondriyal fonksiyonda rol oynayan proteinleri kodlayan nükleer DNA (nDNA) ve mitokondriyal DNA’daki (mtDNA) yapısal mitokondriyal proteinlerde veya genlerde meydana gelen mutasyonlar sonucu oluşan bir grup genetik bozukluktur.
Monogenic ne demek tıp?
Tek genli obezite, yani tek bir genin neden olduğu obezite nadirdir ve tek başına veya genetik sendromlar halinde ortaya çıkabilir. Poligenik obezite, obezitenin en yaygın genetik varyantıdır ve çok faktörlü bir kalıtım modeline sahiptir.
Mozaisizm nedir genetik?
Aynı organizmada aynı zigottan kaynaklanan farklı genetik yapıya (kromozomal veya tek gen mutasyonu) sahip en az iki hücre hattının bir arada bulunmasına mozaisizm denir.
Uniparental dizomi nasıl oluşur?
Uniparental disomi (UPD), bir kişinin bir ebeveynden bir kromozomun veya kromozomun bir kısmının iki kopyasını alması ve diğer ebeveynden hiç kopya almaması durumunda ortaya çıkar. Hiçbir kopya alınmadığında ortaya çıkar.
Mitokondriyal kalıtım nedir?
Mitokondriyal DNA maternal olarak kalıtılır, yani anneden çocuğa geçer. Mitokondriyal DNA, mitokondrilerde bulunan küçük dairesel nükleik asitlerden oluşur.
Anne babadan çocuğa kalıtım yoluyla geçen yapıya ne denir?
Tüm bu soruları cevaplayabilmemiz için önce bazı tanımları bilmemiz gerekiyor. Gen: Ebeveynlerden çocuklara geçen ve belirli bir özelliği yansıtan/aktaran kalıtım birimidir. Genetik: Genlerin yapısını ve işlevlerini inceleyen biyolojik bilim dalıdır.